अनुगमन र मूल्याङ्कन

 मैले पत्रकारिता पढे तर मलाई पत्रकार हुन कहिले रहर थिएन । मलाई सधै एनजीओमा काम गर्ने थियो र अहिले पनि काम गर्ने रहर छ । मैले दुई वर्ष काम पनि गरे । मैले लैङ्गिक समानता तथा सामाजिक समावेशीकरणको प्रोजेक्टमा काम गरे । काम गर्दै जाँदा धेरै कामहरु सिक्ने मौका पाए र त्यसको साथ साथै धेरै कुराहरु सिक्ने मौका पाए । दुई वर्ष काम गर्दा मलाई अनुगमन र मूल्याङ्कनमा चाखो बढ्न थाल्यो र यस सम्बन्धित धेरै अध्ययन गर्न थाले । अनुगमन र मूल्याङ्कन भनेको के हो, यस भित्र के के छ, किन र कसरी गरिन्छ भन्ने बुझ्दै गए । जति बुझ्दै जाँदा प्रोजेक्ट योजना बुझ्न थाले । प्रोजेक्ट योजना भनेको गोल र उद्धेश्य सेट गर्ने, स्रोतहरु परिचान गर्ने, मुख्य कार्यहरु, जिम्मेवारीहरु र एक टाइमलाइनबारे दिन्छ । 

यसको साथ साथै कामको योजना बारे थाहा पाए । कामको योजनामा कसले के काम गर्ने र समयमै कुन काम र कसरी गर्ने । लेखित काम योजनाले कर्मचारीलाई समयको तालिका अनुसार काम गर्न सहज बनाउछ । त्यसको साथ साथै लगफ्रेमबारे थाहा पाए । 

उद्देश्यहरूको लगफ्रेमको पदानुक्रमको स्पष्ट समझका लागि आवश्यक छ । अन्तिममा, यसले मुख्य प्रश्नहरूलाई सूचित गर्दछ जसले मार्गनिर्देशन गर्दछ परियोजना प्रक्रियाहरू र प्रभावहरूको मूल्यांकन ः

लक्ष्य ः कुन हदसम्म परियोजनाले यसको लामो सम्म योगदान पु¥यो अवधि गोलहरू? किन वा किन छैन? के अप्रत्याशित सकारात्मक वा नकारात्मक ? परियोजनाको नतिजा भयो? तिनीहरू किन खडा भए?

परिणामः आउटपुटको परिणामका रूपमा के परिवर्तन आएको छ र कुन हदसम्म यस परियोजनामा योगदान गर्न संभावना छउद्देश्य र इच्छित प्रभाव? परियोजना को लागी परिवर्तन हासिल गरेको छ जुन यो यथार्थवादी उत्तरदायी हुन सक्छ ।

परिणामहरूःके प्रत्यक्ष मूर्त उत्पादनहरु वा सेवाहरु संग परियोजना छ गतिविधिहरूको परिणाम रूपमा वितरित?

गतिविधिहरूः योजनाबद्ध गतिविधिहरू समय र भित्रमा सम्पन्न भएको छ बजेट? के अनियोजित गतिविधिहरु पूरा भएको छ?

इनपुटहरूः के स्रोतहरू कुशलतापूर्वक प्रयोग भइरहेको छ?